काठमाडौं— विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लूएचओ)ले वयस्कहरूलाई प्रति साता १५० मिनेट मध्यम तीव्रता वा ७५ मिनेट उच्च तीव्रता शारीरिक गतिविधि गरेर सक्रिय हुन सिफारिस गर्दछ।

शारीरिक गतिविधिको कमीले वयस्कहरूलाई हृदयघात र स्ट्रोक, टाइप २ मधुमेह, डिमेन्सिया, र स्तन र कोलोन क्यान्सर जस्ता गैरसंक्रामक रोगहरूको जोखिम बढाउँछ। 

एक अनुमान अनुसार, २०१० र २०२२ को बीचमा, वयस्कहरूमा शारीरिक निष्क्रियताको घटना लगभग ५ प्रतिशत बिन्दुले बढ्ने अपेक्षा गरिएको छ। यो क्रम जारी रह्यो भने सन् २०३० सम्ममा निष्क्रियताको स्तर बढेर ३५ प्रतिशत पुग्ने सम्भावना छ। हालको प्रवृत्तिले सन् २०३० सम्ममा शारीरिक निष्क्रियता घटाउने विश्वव्यापी लक्ष्य अहिले पहुँचभन्दा बाहिर रहेको बताउँछ।

डब्लूएचओका महानिर्देशक डा टेड्रोस अधानोम गेब्रेयससले यस निष्कर्षले क्यान्सर र मुटुको रोगलाई कम गर्ने र शारीरिक गतिविधि बढाएर मानसिक स्वास्थ्य र स्वास्थ्य सुधार गर्ने अवसर गुमाएको बताएका छन्। यो चिन्ताजनक प्रवृत्तिलाई उल्टाउन शारीरिक क्रियाकलापको स्तर बढाउन र साहसी कदमलाई प्राथमिकता दिनुपर्ने उनको भनाइ छ। यस क्रममा बलियो नीति अवलम्बन गरी लगानीको स्तर बढाउन आवश्यक छ।

वयस्कहरूमा शारीरिक निष्क्रियताको उच्चतम् दर उच्च आय भएको एसिया प्रशान्त क्षेत्र (४८ प्रतिशत) र दक्षिण एसिया (४५ प्रतिशत) मा रेकर्ड गरिएको थियो। उच्च आय भएका पश्चिमी देशहरूमा यो संख्या २८ प्रतिशत छ, जबकि ओसिनिया क्षेत्रमा यो १४ प्रतिशत छ। लिङ्ग र उमेरका आधारमा हुने असमानता चिन्ताको विषय भएको बताइएको छ। संयुक्त राष्ट्रसंघीय निकायका अनुसार पुरुषको तुलनामा महिलामा शारीरिक निष्क्रियताको मात्रा बढी छ।

महिलाहरूको लागि निष्क्रियता दर ३४ प्रतिशत छ, जबकि पुरुषहरूको लागि यो २९ प्रतिशत छ। तर कतिपय देशहरूमा यी दुईबीचको दूरी २० प्रतिशत बिन्दुसम्म छ। थप रूपमा, ६० वर्षभन्दा माथिका व्यक्तिहरू अन्य वयस्कहरूको तुलनामा कम सक्रिय हुन्छन्, जुन वृद्ध वयस्कहरूको लागि शारीरिक गतिविधिलाई बढावा दिने महत्त्वलाई संकेत गर्दछ।

विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसन्धानकर्ताहरूले शैक्षिक सहकर्मीहरूसँगको सहकार्यमा तयार पारेको यो अध्ययन ‘द ल्यान्सेट ग्लोबल हेल्थ जर्नल’ मा प्रकाशित भएको छ। चिन्ताजनक निष्कर्षहरूको बावजुद, केही देशहरूमा केही सुधारको सङ्केतहरू छन्। विगत एक दशकमा विश्वका करिब ५० प्रतिशत देशहरूमा केही सुधारहरू रेकर्ड भएका छन्। २०३० सम्ममा २२ देशहरूले शारीरिक निष्क्रियतालाई १५ प्रतिशतले घटाउने विश्वव्यापी लक्ष्यमा पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ।

यस पृष्ठभूमिमा, संयुक्त राष्ट्र एजेन्सीले देशहरूलाई शारीरिक गतिविधि प्रवर्द्धन गर्न नीति र कार्यान्वयन प्रक्रियाहरूलाई बलियो बनाउन आग्रह गरेको छ। तल्लो तहमा खेलकुद र हिड्ने, साइकल चलाउने र सार्वजनिक यातायात प्रयोग गर्नेलगायतका अन्य उपायहरूको सहयोग समुदायमा लिन सकिन्छ।