
काठमाडौं— अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासाले बोइङको मिसनमा भएको खराबीका कारण अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेसनमा फसेका दुई अन्तरिक्ष यात्री अब स्पेसएक्स मिसनमार्फत अर्को वर्ष फेब्रुअरीमा पृथ्वीमा फर्कन सक्ने बताएको छ।
अमेरिकी अन्तरिक्ष यात्री ब्यारी विल्मोर र सुनिता विलियम्सलाई जुन ५ मा अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेसन (आईएसएस) मा स्टारलाइनरको पहिलो मानवयुक्त परीक्षण उडानमा पठाइएको थियो र एक हप्ता लामो मिसनमा थिए। तर प्रक्षेपण भएको २४ घण्टाभित्रै यसको क्याप्सुलको प्रोपल्सन प्रणालीमा धेरै खराबीहरू देखा परेका थिए, जसका कारण दुवै अनुभवी अमेरिकी अन्तरिक्ष यात्रीहरू अहिले ७९ दिनसम्म आईएसएसमा फसेका छन्।
नासाका प्रशासक बिल नेल्सनले विल्मोर र विलियम्स फेब्रुअरी २०२५ मा घर फर्कने बताएका छन्।
स्पेसएक्स क्रु- ९ मिसन सेप्टेम्बरको अन्तिम दिनहरूमा अन्तरिक्षको लागि प्रस्थान गर्नेछ। तर यसअघि बोइङको क्याप्सुल पृथ्वीतर्फ आउनु पर्नेछ ताकि आईएसएसमा रहेको डकिङ पोर्ट खाली गर्न सकियोस्। स्पेसएक्स क्रु-९ मिसनले दुईजना अन्तरिक्ष यात्री मात्र बोक्ने छ भने यसअघि चारजना अन्तरिक्ष यात्री बोक्नुपर्ने थियो।
नासा र स्पेसएक्सले क्रू- ९ ड्रागनमा सीटहरू मिलाउँदैछन्। नासाका अनुसार, त्यो व्यवस्थाको विल्मोर र विलियम्सलाई ड्र्यागनमा चढ्न आवश्यक पर्ने स्पेससूटहरू सहित अतिरिक्त सामान बोक्नुपर्ने थियो।
नासा स्पेस अपरेशनका प्रमुख केन बोवर्सक्सले एजेन्सीका अधिकारीहरूले अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई फिर्ता ल्याउन क्रू ड्र्यागनको पक्षमा सर्वसम्मतिले मतदान गरेका थिए। उही समयमा बोइङले स्टारलाइनरलाई मात्र ल्याउन चाहेको थियो, जुन उनीहरूका अनुसार सुरक्षित छ।
बोइङ कम्पनीले पहिले नै धेरै समस्याको सामना गरिरहेको छ। अब यदि अन्तरिक्ष क्षेत्रमा यसको सबैभन्दा ठूलो प्रतिद्वन्द्वी कम्पनीले यी अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई बचाउँछ भने, यो कम्पनीको लागि ठूलो धक्का हुनेछ। बोइङले स्टारलाइनर परीक्षण मिसनसँगै यो समस्याग्रस्त परियोजनाले सामना गर्ने समस्याहरूलाई पछाडि छोड्न सक्षम हुने आशा गरेको छ।
अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेसन र फिर्ता लैजान डिजाइन गरिएको स्टारलाइनर, २०१६ देखि काममा छ र यस योजनामा पहिले नै अपेक्षित भन्दा १.६ बिलियन डलर बढी खर्च भएको बताइएको छ।
अहिले बोइङले स्टारलाइनरलाई अन्तरिक्ष यात्रीहरूसँग फेरि अन्तरिक्षमा पठाउने कुरामा शतप्रतिशत विश्वस्त रहेको बताएको छ।
विल्मोर र विलियम्स, दुबै पूर्व सैन्य परीक्षण पाइलटहरू, पर्याप्त आपूर्तिहरू छन् र विस्तारित अवधिको लागि राख्न प्रशिक्षण दिइएको छ। नासाले आफ्नो अतिरिक्त समयमा स्टेसनमा उपस्थित अन्य सात अन्तरिक्ष यात्रीहरूसँग वैज्ञानिक प्रयोग गर्ने बताएको छ।