काठमाडौं— हमासले अक्टोबर ७ मा सुरु गरेको युद्धको युद्धविराम खोज्ने प्रयासबीच संयुक्त राष्ट्रसंघ अन्तर्राष्ट्रिय अदालतले दक्षिणी शहरमा सैन्य कारबाही रोक्न आदेश दिएको एक दिनपछि शनिबार इजरायलले राफाहसहित गाजापट्टीमा बम प्रहार गरेको छ। 

इजरायली सेनाले उत्तरी गाजाबाट थप तीनजना बन्दीहरूको शव बरामद गरेको घोषणा गरेको केही घण्टापछि अन्तर्राष्ट्रिय अदालतले (आइसीजे) ले पनि प्यालेस्टिटाइनीले अझै पनि बन्धक राखेका सबैलाई तत्काल रिहा गर्न माग गर्यो र इजरायललाई इजिप्ट र गाजाबीचको राफाह क्रसिङ्ग खुला राख्न आदेश दिएको हो।

‘इजरायलले रफाह क्षेत्रमा सैन्य कारबाही गरेको छैन र गर्ने पनि छैन जसले प्यालेस्टिनी नागरिकको जीवनमा पूर्ण वा आंशिक विनाश गर्न सक्ने अवस्था सिर्जना गर्दछ,’ राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार जाची हानेग्बीले इजरायलको विदेश मन्त्रालयका प्रवक्तासँगको संयुक्त विज्ञप्तिमा भनेका छन्। 

सन् २००७ देखि गाजामा शासन गर्दै आएको प्यालेस्टिनी लडाकु समूह हमासले रफाहमा आक्रमण रोक्ने आइसीजेको फैसलाको स्वागत गरेको छ तर युद्धग्रस्त गाजाको बाँकी भागलाई बेवास्ता गरेको भन्दै निर्णयको आलोचना गरेको हो। 

आइसीजेको फैसलाको केही घण्टापछि इजरायलले शनिबार बिहान गाजापट्टीमा आक्रमण गरेको छ। 

प्यालेस्टिनी साक्षी र एएफपी टोलीले राफाह र केन्द्रीय शहर देइर अल–बलाहमा इजरायली आक्रमण भएको जनाएको थियो। 

‘हामीलाई आशा छ कि, अदालतको निर्णयले इजरायललाई यो विनाशको युद्ध अन्त्य गर्न दबाब दिनेछ, किनकि यहाँ केही बाँकी छैन,’ गाजा युद्धका कारण देइर अल–बलाहमा विस्थापित प्यालेस्टिनी महिला ओम मोहम्मद अल–अस्काले गुनासो व्यक्त गरे। 

‘इजरायल आफूलाई कानुनभन्दा माथि ठान्छ। तसर्थ, गोलीबारी वा बल प्रयोग बाहेक अरूले इजरायलाई रोक्न सक्छ भन्ने मलाई विश्वास छैन,’ मध्यगाजा पट्टी शहरमा एएफपीले भेटेको मोहम्मद सालेहले भने। 

आफ्नो फैसलामा आईसीजेले इजरायललाई रफाहमा सम्पूर्ण वा आंशिकरूपमा भौतिक विनाश ल्याउन सक्ने आफ्नो सैन्य आक्रमण तुरुन्तै रोक्न र आदेश दियो र गाजामा हमासले बन्धक बनाएकाको ‘तत्काल र बिना शर्त रिहाई’ को लागि पनि आह्वान गर्‍यो।

इजरायली सेनाले शुक्रबार उत्तरी गाजामा शव बरामद भएका तीन जना बन्धकहरु चानान याब्लोन्का, ब्राजिलियन–इजरायली मिशेल निसेनबाम र फ्रान्सेली–मेक्सिकन ओरियन हर्नान्डेज राडोक्सको अक्टोबर ७ को आक्रमणमा हत्या भएको र उनीहरूको शव गाजा लगिएको बताएको छ।

पेरिसमा गाजा द्वन्द्वको विषयमा एकातिर सीआईए प्रमुख र इजरायली प्रतिनिधि र अर्कोतिर फ्रान्सेली राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रोन र चार प्रमुख अरब राज्यका विदेशमन्त्रीबीच आयोजित बैठक अघि अदालतको यो आदेश आएको हो।

इजरायलले रफाह अपरेसन सुरु गरेको केही समयपछि अमेरिका, इजिप्ट र कतारी मध्यस्थकर्तासँगको युद्धविराम वार्ता समाप्त भएको थियो। यद्यपि युद्ध मन्त्रिपरिषद्ले यस हप्ता इजरायली प्रतिनिधिमण्डललाई ‘बन्धकको फिर्तीका लागि वार्ता जारी राख्न’ आग्रह गरेको प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहुको कार्यालयले जानकारी गरायो। 

सीआइए प्रमुख बिल बर्न्सले वार्ता पुनःसुरु गर्ने प्रयासमा पेरिसमा इजरायली प्रतिनिधिलाई भेट्ने अपेक्षा गरिएको यस मुद्दासँग नजिक पश्चिमी स्रोतले बताएको हो। 

फ्रान्सेली राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रोनले छुट्टै कतारका प्रधानमन्त्री र साउदी, इजिप्ट र जोर्डनका विदेशमन्त्रीलाई शुक्रबार ‘युद्धविरामका लागि दबाब दिन’ आग्रह गरे। र पाँच देशले दुई–राज्य बीचको सम्बन्ध समाधानका तरिकाको प्रभावकारी कार्यान्वयनबारे छलफल गरेको कायरोले जानकारी गराएको हो। 

विश्वव्यापी विरोधलाई बेवास्ता गर्दै इजरायली सेनाले इजिप्टसँगको राफाह सीमा पार गर्ने प्यालेस्टाइनतर्फको रफाह सीमामा कब्जा गर्यो र गाजाको २.४ मिलियन मानिसका लागि मानव सहायताको उपलब्धीलाई थप सुस्त बनाएको थियो। 

शुक्रबार इजिप्टका राष्ट्रपति अब्देल फताह अल–सिसीले आफ्ना अमेरिकी समकक्षी जो बाइडेनसँगको वार्तामा दक्षिणी गाजामा अर्को प्रवेश बिन्दु केरेम शालोम क्रसिंगमार्फत संयुक्त राष्ट्र सहयोग भित्र्याउने अनुमति दिन सहमत हुनुभएको ह्वाइट हाउसले बताएको हो। 

यस क्षेत्रको सुरक्षा र मानवीय अवस्था चिन्ताजनक। विगत दुई हप्तामा करीब आठ लाख मानिस राफाहबाट विस्थापित भएका संयुक्त राष्ट्र सङ्घले जनाएको छ।  

‘गाजाका जनताले अनिकालको सामना गरिरहेका बेला विगत सात महिनामा गरिएको आह्वानलाई ध्यानमा राख्नु महत्त्वपूर्ण छ। बन्धकलाई रिहा गर्नुहोस्, युद्धविराममा सहमत हुनुहोस् र यो दुःस्वप्न अन्त्य गर्नुहोस्।’ संयुक्त राष्ट्रसङ्घका मानवतावादी प्रमुख मार्टिन ग्रिफिथले भने।