काठमाडौं— बेलायतले १५० वर्षपछि लोनमा लुटेका घानाका कलाकृति फिर्ता गरेको छ। युनाइटेड किंगडमले असान्ते किंगडम बाट १५० वर्ष भन्दा पहिले चोरी भएको ३२ वटा सुन र चाँदीका खजाना फिर्ता गरेको छ। 

ब्रिटिश सङ्ग्रहालयमा रहेका १५ वस्तुहरू र भिक्टोरिया र अल्बर्ट सङ्ग्रहालयमा रहेका १७ कलाकृतिहरू १९ औं शताब्दीमा असान्ते राजाको दरबारबाट लुटेका थिए। घानाका अधिकारीहरूले असन्ते राज्यबाट बेलायती सैनिकहरूले लुटेका सुनका खजानाहरू पुनः प्राप्त गर्न वर्षौँदेखि प्रयास गरेको जनाएका छन्, जसलाई आशान्ती पनि भनिन्छ।

लामो प्रयास पछि भएको सम्झौताले ती कलाकृति अब बेलायतबाट घानामा फर्किनेछ। राजाको रजत जयन्तीको सम्मानमा वर्षभरि मनाइने उत्सवको एक हिस्साको रूपमा आशान्ती क्षेत्रको राजधानी कुमासीको मनहिया प्यालेस सङ्ग्रहालयमा प्रदर्शनमा राखिने जनाएका छन। उनीहरूका अनुसार असन्ते शाही दरबारसँग सम्बन्धित सुन र चाँदीको रेगलिया सहितका अवशेषहरू अब जनताले प्रत्यक्ष देख्न पाउने छन्।

यो अन्तर्राष्ट्रिय गतिको रूपमा आउने जनाइएको छ । बेलायत सङ्ग्रहालयमा रहेका अफ्रिकी कलाकृतिहरू पूर्व औपनिवेशिक शक्तिहरूबाट फिर्ता गराउनको लागि अभियान बढेको छ।

नाइजेरियाले बेनिनको पुरातन राज्यबाट लुटिएका र हाल संयुक्त राज्य अमेरिका र युरोपभरका सङ्ग्रहालयहरू र कला सङ्कलकद्वारा राखिएका हजारौं १६ औं शताब्दीदेखि १९ औं शताब्दीका धातु वस्तुहरू फिर्ता गर्न वार्ता गरिरहेको छन्। 

दुई वर्ष पहिले बेनिनले १९८२ मा अबोमीको शाही दरबारलाई बर्खास्त गर्दा फ्रान्सेली औपनिवेशिक सेनाहरूले चोरी गरेको दुई दर्जन खजाना र कलाकृतिहरू प्राप्त गरेका थिए ।